آمنیوسنتز پروسه ایست که طی آن مقداری از مایع اطراف جنین توسط سوزن نازکی بیرون کشیده شده و جهت آزمایش در اختیار آزمایشگاه قرار میگیرد

 

موقعی که در طی آزمایشهای غربالگری یا انجام سونوگرافی یا اکوکاردیوگرافی جنین، شک به بیماری یا سندرم خاصی باشد و یا والدین ناقل یک بیماری شناخته شده با ژن مشخص باشند و قصد بررسی جنین از لحاظ ابتلا به آن بیماری باشد که اواخر هفته پانزده یا اوایل هفته شانزدهم بارداری انجام میشود

 

 

یک سوزن نازک از راه شکم و از اطراف ناف وارد میشود. حتما توسط سونوگرافی بررسی میگردد که سوزن دقیقا کجا میرود و احتیاط میشود که به جنین برخورد نکند. سپس چند سی سی از مایع اطراف جنین کشیده شده و سوزن خارج میشود. کل پروسه بیشتر از سه الی پنج دقیقه طول نمیکشد و درد آن در حد تزریق یک آمپول است. بعد از پروسه ممکن است از شما خواسته شود که بصورت ناگهانی از روی تخت بلند نشوید و دقایقی استراحت نموده سپس برخیزید. در موارد بسیار نادری ممکن است بدلیل جایگیری خاص جنین و جفت، نیاز به ورود سوزن از طریق کانال واژینال باشد ولی خیلی نادر است. ممکن است قدری بیحسی موضعی نیز داده شود ولی لازم نیست

 

 

احتمالش خیلی کم است و در حد صفر میباشد چون پروسه با هدایت و نظارت از طریق سونوگرافی انجام میشود

 

 

برای مادر تقریبا صفر. برای جنین فقط نیم تا یک درصد

 

 

درد و پیچش شکم، لکه بینی مختصر تا دو روز و ریزش مایع اطراف جنین در حد بسیار مختصر تا دو روز

 

 

بیشتر بحث سقط یا عفونت مطرح میشود ولیکن احتمال وقوع آن فقط نیم درصد میباشد

 

پس از آمنیوسنتز چه اقداماتی لازم است؟

 

پیشنهاد میشود که مادر مدت یک الی سه روز در منزل استراحت نماید و فقط جهت استفاده از دستشویی از رختخواب خارج شود. انواع مایعات (آب، شیر پاستوریزه، دوغ پاستوریزه بدون گاز، انواع آبمیوه های طبیعی، چای کمرنگ،…) به وفور مصرف شوند و غذا سبک و مقوی میل شود تا فشار به شکم و لگن و رحم وارد نشود. و نیز اکیدا توصیه میشود که مادر یبوست نداشته باشد. همچنین بهتر است که تا یک الی دو شبانه روز بعد از آمنیوسنتز، ورزش و رابطه جنسی انجام نشود.

 

 

درد و اسپاسم شکم خصوصا طی چند ساعت اول طبیعی تلقی میشود. گرفتگی عضلات، ضعف و تهوع نیز با استراحت برطرف میشوند. ریزش مختصر مایع رحمی در حد دو سه قاشق در شبانه روز و نیز لکه بینی مختصر طی دو روز اول مشکل زا نیستند. ولیکن ریزش مایع شدید، خونریزی، درد شدید و طولانی و یا تب بیشتر از 38 درجه، مسائلی هستند که حتما نیازمند ویزیت فوری توسط پزشک معالج یا مراجعه به اورژانس بیمارستان مربوطه میباشند

 

خیر. در صورت نیاز، فرد با این مشکل بستری شده و تحت استراحت مطلق قرار میگیرد و نظارت دقیق جهت بررسی وضعیت صورت میگیرد. معمولا خطرناک نیست

 

طی حداکثر 72 ساعت بعد از انجام آمنیوسنتز بایستی آمپول روگام تزریق نمایند

 

آیا در صورت درد زیاد میتوان مسکن مصرف کرد

 

بله. مصرف قرص استامینوفن ساده ضرری ندارد

 

 

جواب بله است اما توصیه نمیشود. بهتر است در ازای هر 45 دقیقه رانندگی مدت 15 دقیقه به آرامی قدم بزنید و داخل خودرو وضعیت راحت و نیز مصرف مایعات کافی را فراموش نفرمایید

 

 

انوکساپارین لازم است که بسته به دوز مصرفی و با نظارت پزشک معالج حدود 12 الی 24 ساعت قبل از پروسه قطع شود و پس از انجام آمنیوسنتز دوباره شروع شود. هپارین هم لازم است که بسته به دوز مصرفی و با نظر پزشک معالجتان بین 6 تا 12 ساعت قبل از پروسه قطع شود و بعد از آن دوباره شروع شود. در خصوص مصرف آسپرین در پروسه های تهاجمی باور بر این است که بایستی یک هفته قبل تر قطع شود ولیکن فوریت انجام پروسه و نظر پزشک معالج ارجح است. توجه داشته باشید که در صورت مصرف سه داروی فوق همزمان با آمنیوسنتز احتمال لکه بینی یا خونریزی بسیار خفیف و محدودی وجود دارد که معمولا جای نگرانی نیست

 

خیر. بلکه لازم هست که مثانه قبل از پروسه تخلیه شود. در صورت داشتن تهوع میشود دو ساعت قبل از پروسه، داروی ضد تهوع تجویز شده توسط پزشکتان (مثل اندانسترون یا همان دمیترون) را بصورت خوراکی یا تزریقی مصرف نمایید

 

 

آمنیوسنتز یک پروسه تهاجمی تلقی میگردد که حتما بایستی توسط فلوشیپ پریناتولوژی (یعنی متخصص زنان و زایمانی که فوق تخصص طب مادر و جنین و حاملگی های پر خطر را دارد) صورت بگیرد. این پروسه باید حتما در یک مرکز مجهز نظیر بیمارستان فوق تخصصی زنان صارم تهران صورت بگیرد.

 

 

میتوانید در هر ساعت از شبانه روز با شماره چهار رقمی 4702 بیمارستان صارم تهران تماس بگیرید و از اپراتور درخواست وصل شدن به اورژانس را نمایید و سوالات خود را بپرسید و راهنمایی بگیرید. به جز آن هم میتوانید در هر ساعت از شبانه روز به اورژانس بیمارستان صارم تهران مراجعه فرمایید و از خدمات بهره بگیرید

 

در بیمارستان ها آمنیوسنتز طی دو مرحله آماده میشود:

 

جواب اول طی 3 الی 5 روز (یا کمی دیر و زود تر بسته به شلوغی آزمایشگاه) به دست مراجع میرسد. در این جواب با روش QFPCR فقط کروموزومهای جنسی و 13 و 18 و 21 بررسی و جواب داده می شوند. جنسیت نیز در این مرحله مشخص میگردد. اگر در این مرحله تعداد یکی از کروموزومها به جای دوتا، سه تا گزارش شود پزشکی قانونی به شرطی که سن بارداری از روی سونوگرافی کمتر از 19 هفته باشد مجوز سقط را صادر میکند منتها باید جواب که به روش QFPCR به دست آمده با یک روش دیگر نیز چک و تایید شود که در بعضی از بیمارستان ها با روش FISH در مدت کمتر از 48 ساعت تایید صورت میگیرد

 

جواب دوم حدود یک ماه بعد (یا کمی دیر و زود تر بسته به شلوغی آزمایشگاه) آماده میشود که در آن کل کروموزومها از لحاظ تعداد، شکستگی، معکوس شدگی، جابجایی، حذف و… بررسی و گزارش میشوند